Porcja gramatyki: kadouka, dasu, hajimeru, te miru, kata, yasui, nikui

kadouka

Znaczenie: czy (czy coś się stanie...)

np. 友だちができるかどうか、しんぱいです。

Martwię się, czy zdobędę przyjaciół.

明日、雨がふるかどうか、天気よほうをみます。

Oglądam prognozę pogody, czy jutro będzie padać.

dasu

Znaczenie: zacząć się (nagle, niespodziewanie)

Np.　赤ちゃんが歩きだす

     Niemowlę nagle zaczęło chodzić.

雨がふりだした。

Zaczął padać deszcz.

hajimeru

Znaczenie: zacząć się, rozpocząć się (stopniowo)

Np. 赤ちゃんが歩きはじめる

Niemowlę zaczyna chodzić.

~te miru

Znaczenie: próbować

Np. さけを飲んでみる

Spróbuję sake (napić się).

kata

Znaczenie: jak, w jaki sposób

                                                        の

Np. 自転車の乗り方をおしえてください

Naucz mnie, jak jeździć na rowerze.

本屋に行き方わからない

Nie wiem, jak dojść do księgarni.

yasui

Znaczenie: łatwy do zrobienia

Np. 安いカメラはこわれやすい

Tani aparat łatwo może się zepsuć.

nikui

Znaczenie: trudny do zrobienia

Np. あなたの名前は書きにくい

Twoje imię jest trudno napisać.

Dawajki i otrzymajki: ageru, kureru, yaru, morau

Ageru

Znaczenie: dać - ja daję komuś

Np. 

私は友だちに納豆をあげた

Dałam natto przyjacielowi.

Gdy chcemy użyć ageru w osobie trzeciej, mówimy z punktu widzenia dającego, np.

学生が先生に本をあげました

Uczeń dał nauczycielowi książkę.
(mówimy z pkt widzenia ucznia)

~te ageru

Połączone z czynnością - zrobię komuś przysługę i coś dla niego zrobię

Np. 

母に新聞を読んであげる

(Zrobię mamie przysługę i) przeczytam mamie gazetę.

Yaru

Znaczenie: dać roślinom, zwierzętom, itp. NIGDY DO LUDZI

Np.花に水をやった

Dałam wodę kwiatom (Podlałam kwiaty)

Kureru

Znaczenie: dać - ktoś daje mi

Np.

友だちが私にお茶をくれた

Przyjaciel dał mi herbatę.

これは、父がくれた

Tata mi to dał.

Gdy chcemy użyć kureru w osobie trzeciej, mówimy z punktu widzenia osoby, której dają.

先生が学生に本をくれました。
Nauczycielowi uczeń dał książkę.
(Mówimy z pkt widzenia nauczyciela)

~te kureru

Znaczenie: Ktoś wyświadczy mi przysługę i coś dla mnie zrobi

Np.

日本の料理をおしえてくれますか

(Wyświadczysz mi przysługę i) Nauczysz mnie japońskiej kuchni?

姉がビールを買ってくれました。

Siostra kupiła mi piwo. (Wyświadczyła mi przysługę)

Morau

Znaczenie: otrzymać 

私が会社から年金をもらいました。

Dostałam pensję od firmy.

彼がその時計は私からもらったよ

On ten zegarek dostał ode mnie!

Zbierzmy wszystko razem:

morau:

私が先生からりんごをもらいました。

Dostałam jabłko od nauczyciela.

ageru:

私が先生にりんごをあげました。

Ja dałam jabłko nauczycielowi.

kureru:

先生が私にりんごをくれました。

Nauczyciel dał mi jabłko.

yaru:

猫にりんごをやった。

Dałam kotu jabłko.

te ageru:

先生にりんごを買ってあげました。

Kupiłam nauczycielowi jabłko (wyświadczyłam mu tę przysługę)

te kureru:

先生がりんごを買ってくれました。

Nauczyciel kupił mi jabłko (wyświadczył mi tę przysługę i kupił)


Tyle na dziś. Teraz to zapamiętać trzeba...
A jutro kolejna porcja gramatyki...

Porcja gramatyki: koto ga aru, you ni naru, koto ni naru, nagara, tekara...

~ta koto ga aru

~ta koto ga nai

Znaczenie: Ktoś coś zrobił lub nie zrobił w życiu, czegoś doświadczył bądź nie.

Np.

彼女はぼんおどりをしたことがあります。(する -した)

Ona tańczyła bon-odori (zdarzyło jej się kiedyś w swoim życiu zatańczyć bon-odori)

                                                  なっとう

私は納豆を食べたことがない

Nie jadłam natto (jeszcze nigdy w życiu mi się nie zdarzyło zjeść natto)

~ru koto ga aru ( forma słownikowa)

~nai koto ga aru

Znaczenie: Opisywanie zdarzeń, które dzieją się od czasu do czasu, okazjonalnie.

Np.

ときどきしごとから家まで歩くことがあります。

Czasami z pracy do domu idę pieszo.

いつもはジーンズだけど、ときどきスカートをはくことがあります。

Zazwyczaj noszę dżinsy, ale okazjonalnie zakładam spódnicę.

トメックさんお茶を飲まないことがある。

Czasami Tomek nie pije herbaty.

~koto ni naru

~nai koto ni naru

Znaczenie: Coś zostało ustalone, zadecydowane, że będzie lub nie

Np.

来年けっこんすることになりました。

Zostało ustalone, że w przyszłym roku biorę ślub.

毎週、金曜日、友だちのうちで日本語をべんきょうすることになった。

Ustalono, że co każdy piątek uczę się japońskiego w domu przyjaciela.

              ひる                                               えんそく

昼ごはんを食べませんでしたから、遠足くに行かないことになります。

Ponieważ nie zjadłeś obiadu, zostaje zdecydowane, że nie pójdziesz na wycieczkę.

~you ni naru

Znaczenie: Móc, być zdolnym zrobić coś, czego wcześniej się nie robiło.

Np.

英語の本を読むようになる。

Czytam książki po angielsku (a wcześniej nie czytałam).

Dla porównania:

                            むかし

昔は英語の本を読みませんでした。今は読みます。

W przeszłości nie czytałam książek po angielsku. Teraz czytam.

Konstrukcja ~you ni naru pozwala więc na krótsze powiedzenie, że kiedyś coś robiliśmy, a teraz już nie robimy (albo odwrotnie: nie robiliśmy, a teraz robimy).

Inny przykład.

山田さんは酒を飲まないようになった。

Pan Yamada nie pije już sake (a kiedyś pił).

~nagara

Znaczenie: podczas...

このノートを書きながら、キンデルブエノを食べます。

Podczas pisania tej notki, jem kinderbueno.

音楽を聞きながら、ケーキをやきましょう。

Podczas słuchania muzyki, upieczmy ciasto.

~tekara

Znaczenie: po zrobieniu czegoś...

シャワーを浴びてから、ねます。

Po wzięciu prysznica, idę spać.

朝ごはんを食べてから、お皿を洗ってください。

Po zjedzeniu śniadania, umyj proszę naczynia.