Przymiotniki

Przymiotnik to słowo opisujące rzeczownik, np. ładna sukienka

Jednakże, przymiotniki w języku japońskim nie pasują stricte dokładnie do powyższej definicji.

Przymiotniki w języku japońskim można podzielić na:

1. przymiotniki czasownikowe (i-przymiotniki)

2. quasi-przymiotniki (na-przymiotniki)

1. Przymiotniki czasownikowe

Są to zwykłe przymiotniki.
Przymiotniki tej grupy w formie słownikowej kończą się na: -ai, -ii, -oi, -ui.

Nazywane są przez to -i przymiotnikami.

np.

chiisai - mały

yasui - tani

oishii - pyszny, smaczny

yasashii - łatwy

omoshiroi - ciekawy

ii - dobry

warui - zły

amai - słodki

shiroi - biały

-i przymiotniki w formach takich, jak podane powyżej, mogą opisywać rzeczowniki tak, jak w definicji na początku notki, np.

chiisai usagi - mały królik

omoshiroi hon - ciekawa książka

oishii ringo - smaczne jabłko

Powyższe przymiotniki podane były w formie słownikowej.

Aby utworzyć formę czasownikową, należy odciąć końcówkę -i. W ten sposób otrzymamy rdzeń danego przymiotnika.

akai (czerwony) | aka-

omoshiroi (smaczny, pyszny) | omoshiro-

yasui (tani) | yasu-

suzushii (super, "cool") | suzushi-

Zdania w języku japońskim wymagają orzeczenia, 

w przeciwieństwie do podmiotu - który można pominąć, jeśli wynika on z kontekstu.

Do tego forma słownikowa przymiotników czasownikowych jest niczym zwykła, teraźniejsza forma czasownika, dzięki czemu każdy przymiotnik czasownikowy może sam w sobie tworzyć zdanie.

np.

muzukashii - jest trudne

kono hon ha, omoshiroi - ta książka jest interesująca

Jak utworzyć z przymiotników inne formy czasowników?

a) aby uzyskać zwykłą formę czasu przeszłego, do rdzenia przymiotnika dodajemy końcówkę -katta.

np.

oishii - jest pyszne | oishikatta - było pyszne

wakai - jest młody | wakakatta - był młody

chiisai - jest mały | chiisakatta - był mały

b) aby uzyskać przeczenie zwykłych form czasu teraźniejszego i przeszłego, dodajemy do rdzenia końcówkę - ku + nai

Pamiętajmy przy tym, by przy formie przeszłej nie zapominać o dodaniu końcówki -katta.

np.

chiisaku nai - nie jest mały | chiisaku nakatta - nie był mały

shiroku nai - nie jest biały | shiroku nakatta - nie był biały

c) aby uzyskać formę grzeczną, dodajemy po prostu desu

np.

A: ringo wa dou desuka? - Co sądzisz o tym jabłku? 

B: oishii desu  - Jest pyszne.

B: oishikatta desu - Było pyszne.

( *ω* )

d) aby uzyskać przeczenie formy grzecznej, używamy formy z końcówką -ku i dodajemy do tego arimasen do czasu teraźniejszego lub arimasen deshita do czasu przeszłego.

np.

B: kono hon ha dou desuka? - Co sądzisz o tej książce?

A: omoshiroku arimasen - Nie jest ciekawa.

A: omoshiroku arimasen deshita - Nie była ciekawa.

Łączenie -i przymiotników

Jeśli chcemy zestawić obok siebie dwa lub więcej -i przymiotników uzupełniających się, zgodnych ze sobą, należy w każdym z nich (z wyjątkiem tego na końcu), zamienić końcówkę -i na -kute.

np.

wakakute chiisai - młody i mały

atarashikute ookikute takai - nowy, duży i drogi

Jeśli chcemy zestawić obok siebie dwa -i przymiotniki niezgodne ze sobą, wykluczające się, wtedy do pierwszego przymiotnika dodajemy desu-ga, co znaczy ale.

np.

chiisai desu-ga tsuyoi - mały, ale silny

2. quasi-przymiotniki

Słowa tej grupy mają charakterystykę rzeczowniko-podobną  i mogą przekazać przymiotnikowe znaczenie.

Jeśli chcemy użyć przymiotnika rzeczownikowego do opisu jakiegoś rzeczownika,

wówczas dodajmy do przymiotnika końcówkę -na.

Przez to nazywane są -na przymiotnikami.

np.

kireina onna - piękna kobieta

sukina uta - ulubiona piosenka

shizukana heya - cichy pokój

iroirona hon - różne książki

hetana hisho - niedobra sekretarka (niedobra w sekretarskich umiejętnościach)

Końcówkę -na dodajemy tylko, jeśli zestawiamy przymiotnik z rzeczownikiem.

Aby utworzyć formę prostą  od na-przymiotnika dodajemy odpowiednią formę desu

Formy desu (tylko kilka)

teraźniejsze: 

zwykła - da

grzeczna - desu

teraźniejsze przeczące:

zwykła - dewa nai/ja nai

grzeczna - dewa arimasen/ja arimasen

przeszłe:

zwykła - datta

grzeczna - deshita

przeszłe przeczące:

zwykła - dewa nakatta

grzeczna - dewa arimasen deshita

np.

hana ha, kirei dewa nakatta - Kwiaty nie były piękne.

sakana ha, suki desu - ryby lubię

-na przymiotniki - tak jak japońskie rzeczowniki - nie odmieniają się, tzn. oprócz dodawania czasem do nich jakichś pseudopartykuł nic z nimi nie robimy. Odmieniamy za to formę desu.

Łączenie -na przymiotników

Jeśli chcemy zestawić ze sobą dwa lub więcej -na przymiotników zgodnych ze sobą, wtedy do każdego z przymiotników (oprócz tego na końcu) dodajemy końcówkę -de, np.
kirei-de yumei - piękna i sławna
Również w połączeniu z i-przymiotnikiem trzeba pamiętać o dodaniu do -na przymiotnika końcówki -de,np.
shizuka-de ii - cichy i dobry

Jeśli natomiast chcemy zestawić ze sobą przymiotniki, które się wykluczają, wtedy - tak, jak w przypadku -i przymiotników, do pierwszego -na przymiotnika dodajemy desu-ga, np.

genki desu-ga furui - zdrowy ale stary

Uff, tyle na dziś.
c.d.n.

_______________________________________________________

- http://benkyo.pl/forum/viewtopic.php?f=32&t=808

- Master the Basics Japanese, Barron's foreign langauge guides